Khu lưu niệm Phan Bội Châu tại Nam Đàn gồm hai điểm: Quê nội ở xóm 2, xã Xuân Hòa (xưa là làng Đan Nhiệm) là nơi cụ Phan Bội Châu lớn lên và Quê ngoại ở khối Phan Bội Châu, thị trấn Nam Đàn (xưa là làng Sa Nam). Đây là nơi tri ân, tưởng niệm và lưu giữ những hình ảnh về cuộc đời, sự nghiệp của chí sĩ Phan Bội Châu.
Phan Bội Châu tên khai sinh là Phan Văn San, hiệu là Sào Nam, sinh ngày 26/12/1867 (tức ngày 01/12 năm Đinh Mão) tại làng Sa Nam (nay thuộc thị trấn Nam Đàn). Ông là một nhà cách mạng Việt Nam trong phong trào chống Pháp. Ông đã thành lập phong trào Duy Tân Hội và khởi xướng phong trào Đông Du.
Năm 1993, để tránh lũ lụt tàn phá, ngôi nhà tranh của gia đình cụ được chuyển từ xã Xuân Hòa lên thị trấn Nam Đàn. Từ đó đến nay, di tích đã nhiều lần được trùng tu, tôn tạo. Hiện nay, với diện tích hơn 5000m2, Khu lưu niệm Phan Bội Châu tại thị trấn Nam Đàn gồm các hạng mục công trình: Nhà tưởng niệm, Nhà lưu niệm (hai ngôi nhà tranh), Nhà trưng bày, Nhà điều hành và các công trình phụ trợ. Trong đó, ngôi nhà tranh đơn sơ với chiếc phản gỗ, án thư hay những vật dụng sinh hoạt hàng ngày của gia đình như cối xay lúa, khung cửi... là nơi gắn bó với những kỷ niệm của Phan Bội Châu và gia đình trong những tháng năm tuổi thơ gian khó. Nhà tưởng niệm là công trình tri ân của tập thể cựu giáo viên, học sinh Trường THPT Chuyên Phan Bội Châu tỉnh Nghệ An, nơi các thế hệ học sinh trường Phan, những người ngưỡng mộ cụ Phan và du khách đến dâng hương, dâng hoa thể hiện lòng biết ơn vô hạn đối với những cống hiến to lớn của cụ đối với dân tộc. Phía Nam khu di tích là Nhà trưng bày với hàng trăm bức ảnh tư liệu quý, hiện vật gốc và các tài liệu khoa học, nghệ thuật, tái hiện lại những nét cơ bản về cuộc đời và sự nghiệp cứu nước của cụ Phan Bội Châu. Nội dung phong phú kết hợp với kỹ thuật và mỹ thuật trưng bày đặc sắc đã tạo nên những hiệu ứng tích cực trong lòng du khách khi đến với di tích, biến nơi đây thành "địa chỉ đỏ" giáo dục truyền thống yêu nước cho lớp lớp thế hệ hôm nay và mai sau. Hàng năm, Khu lưu niệm đón hàng ngàn lượt khách trong nước và quốc tế, trong đó có các vị du khách Nhật Bản đến tham quan, nghiên cứu, tưởng niệm.
Khu lưu niệm Phan Bội Châu tại Nam Đàn được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Di tích Lịch sử Quốc gia đặc biệt vào ngày 22/12/2016.